ตอนที่ผ่านมาได้พูดถึง อาการของคนที่จะเป็นเข่าเสื่อมว่าจะมีอาการอะไรบ้าง เรามาทบทวนกันหน่อย คือ
- เมื่อยล้าที่หัวเข่า และ อวัยวะรอบๆข้อเข่า
- ปวด บวม แดง ร้อน ที่ข้อเข่า
- งอ และ เหยียดเข่า ไม่สุด
- เดินตัวโยก เหมือนหุ่นยนตร์
ถ้าต้องการรู้รายละเอียดเพิ่มเติม คงต้องย้อนกลับไปดูทีละหน้าครับ แต่วันนี้เป็นอาการที่ 5 ที่สำคัญมากมากด้วย เพราะจะเป็นอาการที่จะทำให้ผู้ป่วย อาจจะต้องได้รับการรักษาด้วยวิธีการผ่าตัด ซึ่งปัจจุบันมีเพียงสองวิธีนี้เท่านั้น ที่ได้ผลดีมาก คือ แบบที่หนึ่ง วิธีการผ่าตัดดัดกระดูกปลายขาให้ตรงขึ้น (High Tibial Osteotomy) และแบบที่สอง การผ่าตัดเปลี่ยนข้อเข่าเทียม (Total Knee Replacement)
มีคนบอกว่า เวลาไปต่างจังหวัด ถ้าอยากจะรู้ว่า คนในจังหวัดนั้นมีชีวิตความเป็นอยู่อย่างไร ต้องตื่นเเต่เช้ามืดครับ เเล้วไปสถานที่เเห่งหนึ่ง ท่านก็จะได้ทราบข้อมูลเกือบทั้งหมดของคนในสังคมย่านนั้น สถานที่เเห่งนั้นก็คือ ตลาดสดยามเช้าตรู่ครับ ที่นี่เราจะได้เห็นผู้คนหลายหลาก เห็นเด็กนักเรียนที่เริ่มออกจากบ้านมาเเวะข้าวเเกง เผื่อเป็นอาหารกลางวัน เห็นพระออกมาบิณฑบาทเป็นเเถวยาว เห็นคนผู้ป่วยจับกลุ่มพูดคุยกัน ที่ร้านกาแฟ ออกกำลังกายรำมวยจีน ซึ่งโดยรวมก็ดูเเข็งเเรง กระฉับกระเฉงกันทุกคน เเละที่ผมมักจะได้พบบ่อยๆ ก็คือ คนสูงอายุ ที่มีเข่าโก่งมากมาก เเต่สามารถเดินได้มาตลาดได้อย่างคล่องเเคล่ว จนน่าเเปลกใจ ไม่มีวี่เเววของอาการเจ็บปวดหัวเข่าเเสดงออกมาให้ผมเห็นทางภายนอกเลย
อาการข้อเข่าเสื่อม ระยะนี้ คือ ระยะที่ห้าครับ เป็นระยะที่ผู้ป่วยเริ่มจะเป็นมากขึ้น เกือบถึงขั้นสุดท้ายครับ เข่าที่เคยตรงสวย ก็จะเริ่มโก่งโค้งงอ เหมือนคันธนูครับ บางคนยืนตรงๆ เข่าที่โค้งออกมาสองข้างสามารถ ให้เด็กตัวเล็กๆเดินลอด ใต้หว่างขาได้อย่างสบาย
ทำไมข้อเข่าจึงโก่ง มีการอธิบายว่า เพราะน้ำหนักตัวของคนกดลงที่ด้านในของข้อเข่าอยู่ตลอดเวลาที่เรายืน เมื่อมีการสึกกร่อนที่ผิวกระดูกอ่อนมากขึ้น ข้อเข่าด้านในที่อยู่หว่างขาจะถูกทำลายลงก่อนด้านนอก เกิดการสึกเเละผิวข้อด้านในยุบลง ทำให้ข้อเข่าโก่งมากขึ้นเรื่อย ยิ่งเข่าโก่ง ความยาวของขาข้างที่โก่งจะสั้นลงเรื่อย ทำให้เดินกะเผลก มีความลำบากในการเดินมากขึ้นเรื่อยๆ
มีบางคนไปใช้ที่รัดเข่า เพื่อหวังว่า เข่าจะกลับมาตรงได้เหมือนเดิม หรือ จะป้องกันไม่ให้เข่าโก่งมากขึ้น ต้องขอบอกว่า ไม่มีทางครับ ยิ่งเราใช้ที่รัดเข่านานเท่าไหร่ กลับยิ่งไปเร่งให้เข่าโก่งเร็วขึ้นไปอีกครับ เพราะที่รัดเข่า หรือ knee support จะไปทำให้ ข้อเข่าถูกรัดเเน่น ข้อต่อเคลื่อนไหวน้อยลง กล้ามเนื้อรอบหัวเข่า จึงทำงานน้อยลง ใส่ใหม่ๆก็คิดว่าดี เพราะหายเจ็บ เดินได้นานขึ้น คิดว่า ข้อเข่าตัวเองกลับมาดีเหมือนเดิม ไม่ต้องทานยาเเก้ปวดเเล้ว เเต่พอจะถอด เเล้วเดินเข่าเปล่า กลับปวดมาขึ้นกว่าเดิมหลายเท่า มองเห็นว่า เข่าข้างที่ใส่ ผ้ารัดเข่า กล้ามเนื้อรอบหัวเข่าลีบเล็กลงอย่างน่าใจหาย
กล้ามเนื้อรอบหัวเข่ามีความสำคัญมากในเรื่องข้อเข่าเสื่อมครับ เพราะจะเป็นเสมือนตัวผ่อนเเรงที่มีต่อกระดูกที่น้ำหนักตัวคนเรากดทับ เวลาที่เราใช้งานประจำวัน อีกทั้งกล้ามเนื้อมัดนี้จะคอยเหนี่ยวรั้งไม่ให้เอ็นเส้นเล็กๆที่อยู่รอบหัวเข่าต้องทำงานหนักขึ้นจนเกิดการ อักเสบเเละฉีกขาด เมื่อเราใส่ที่รัดข้อเข่าทุกๆวัน จะเกิดความเคยชิน การออกกำลังของกล้ามเนื้อมัดนี้น้อยลง จนร่างกายลืมใช้ เพราะมัวเเต่ได้รับการผ่อนเเรงจากผ้ารัดเข่า จนบางคน เกิดอาการติดครับ วันไหนออกไปนอกบ้าน ลืมเอาที่รัดข้อเข่าไปด้วย จะไม่มีความมั่นใจ ไม่กล้าเดิน ต้องรีบกลับบ้าน
เข่าที่โก่งมากมาก เเต่ไม่มีอาการปวด บางครั้งก็ไม่จำเป็นต้องรักษาครับ นอกจากบางคนจะมองดูว่า ไม่สวย บางคนเข่าโก่งที่ก็ยังสามารถเดินได้ไกลๆ เพราะฉะนั้นการที่เข่าโก่งอย่างเดียวจึงไม่ใช่ข้อบ่งชี้ในการที่จะเลือกรักษาเเบบผ่าตัดครับ ก็ดูอย่างคนต่างจังหวัดที่ผมบอกในตอนเเรกไงครับ เขาก็อยู่ของเขาได้ แต่ถ้ามีอาการปวดร่วมด้วย อาการปวดจะรุนแรงกว่ากลุ่มอื่นครับ เพราะการเดินแต่ละครั้งจะต้องใช้กำลังมาก เพื่อที่ก้าวออกไปได้ในแต่ละครั้ง บวกกับการสึกหรอของกระดูกอ่อนที่ผิวข้อที่มากเกินไป ทำให้ไม่มีผิวเคลือบป้องกันการเสียดสี จะก่อให้เกิดการอักเสบทุกครั้ง ที่ก้าวเดิน เดิน นานไม่ได้ ทั้งที่ผ่านการรักษาแบบประคับประคองทุกวิธีแล้วก็ไม่ได้ผล ก็ต้องรีบแก้ไขด้วยวิธีการผ่าตัด สองวิธีข้างต้นที่ผมกล่าวมาแล้วข้างต้น แบบใดแบบหนึ่ง (สามารถหาข้อมูลวิธีการผ่าตัด ดัดกระดูกปลายขาให้ตรงขึ้น(High Tibial Osteotomy) และแบบที่สอง การผ่าตัดเปลี่ยนข้อเข่าเทียม
บทความที่เกี่ยวข้อง : คุณเริ่มเป็นข้อเข่าเสื่อมเเล้วหรือยัง? ตอนที่ 1
บทความที่เกี่ยวข้อง : คุณเริ่มเป็นข้อเข่าเสื่อมเเล้วหรือยัง? ตอนที่ 2
บทความที่เกี่ยวข้อง : คุณเริ่มเป็นข้อเข่าเสื่อมเเล้วหรือยัง? ตอนที่ 3
บทความที่เกี่ยวข้อง : คุณเริ่มเป็นข้อเข่าเสื่อมเเล้วหรือยัง? ตอนที่ 4
บทความที่เกี่ยวข้อง : คุณเริ่มเป็นข้อเข่าเสื่อมเเล้วหรือยัง? ตอนที่ 6
